Dla wielu ludzi leczenie żylaków, w tym również operacyjne, kojarzy się przede wszystkim z poprawą estetyki nóg. Warto jednak pamiętać, że żylaki kończyn dolnych to główny objaw bardzo poważnej choroby jaką jest „przewlekła niewydolność żylna”. Brak odpowiedniego leczenia może doprowadzić nie tylko do niezbyt estetycznego wyglądu nóg, ale również do groźnych powikłań związanych z układem krwionośnym, a w najgorszym wypadku nawet do śmierci.

Wskazania do operacji żylaków

Żylaki kończyn dolnych to najbardziej widoczny objaw przewlekłej niewydolności żylnej. Choroba ta kiedy jest nieleczona może prowadzić do wielu powikłań takich jak zakrzepowe zapalenie żył powierzchniowych lub głębokich, zespół pozakrzepowy, owrzodzenie żylaków podudzia, zator tętnic płucnych. Dlatego w przypadku rozpoznania przewlekłej niewydolności żylnej pacjent powinien jak najszybciej zostać skierowany na leczenie, w razie konieczności również chirurgiczne.

Przeciwwskazania do zabiegu

Chirurgicznego leczenia żylaków nie można przeprowadzić, kiedy u pacjenta występuje przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych wynikające z miażdżycy zarostowej tętnic, choroby Buergera lub cukrzycy. Przeciwwskazaniem do wykonania zabiegu mogą być również choroby ogólnoustrojowe takie jak: choroba niedokrwienna serca, zaburzenia rytmu serca, niewydolność krążenia, ciężkie nadciśnienie tętnicze, niewydolność oddechowa, zaburzenia elektrolitowe. Tego rodzaju choroby nie wykluczają całkowicie przeprowadzenia zabiegu, ale wymagają specjalnego przygotowania pacjenta. W takich wypadkach konieczna jest bardzo ścisła współpraca między chirurgiem, anestezjologiem i internistą. Jeśli okazuje się, że choroby ogólnoustrojowe nie pozwalają na leczenie operacyjne, wtedy stosowane jest leczenie zachowawcze. Kolejnym przeciwwskazaniem do zabiegu są owrzodzenie żylaków podudzia oraz zapalenie zakrzepowe żył. Jeśli u pacjenta występuje któraś z tych chorób przed dokonaniem zabiegu konieczne jest jej wyleczenie. Ostatnim z przeciwwskazań do wykonania operacji jest brak zgody pacjenta.

Cel leczenia operacyjnego  żylaków

Niezależnie od metody operacyjne leczenie żylaków ma na celu usunięcie wszelkich poszerzonych żył powierzchniowych oraz podwiązanie niewydolnych żył przeszywających na kończynach dolnych w taki sposób, aby zabezpieczyć chorego przed nawrotem żylaków a równocześnie osiągnąć jak najlepszy efekt estetyczny.

Przygotowanie do operacji

Zanim pacjent zostanie przyjęty do szpitala konieczne jest wyrównanie wszelkich chorób ogólnoustrojowych i ocena ewentualnego ryzyka operacyjnego. Konieczne jest również poddanie pacjenta szczepieniu przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (wzw typu B). Następnym krokiem przygotowującym do wykonania zabiegu jest określenie drożności żył głębokich. Jeśli są problemy z przepływem krwi w tych żyłach zabieg nie może być wykonany. W takim wypadku zaleca się zazwyczaj leczenie zachowawcze, a po kilku miesiącach sprawdza się kolejny raz drożność żył głębokich, ponieważ niekiedy udrożniają się one samoczynnie. Przed samą operacją nie wolno spożywać jakichkolwiek płynów i pokarmów doustnie co najmniej przez 6 godzin. Bezpośrednio przed zabiegiem zalecana jest również kąpiel i zgolenie nadmiernego owłosienia z operowanej kończyny.

Opis zabiegu

W zależności od stanu ogólnego pacjenta, rozległości żylaków oraz zwyczajów przyjętych w wybranym oddziale chirurgicznym w jednym czasie może być operowana jedna lub dwie kończyny dolne. Zabieg usuwania żylaków kończyn dolnych najczęściej wykonywany jest w znieczuleni przewodowym. W przypadku niewielkich żylaków bywa, że znieczulenie jest podawane jedynie miejscowo. Małe żylaki położone tuż pod skórą usuwane są za pomocą niewielkich cięć, a następnie zakładany jest na nie szew niewchłanialny. W przypadku podwiązania niewydolnych żył przeszywających konieczne jest wykonanie większych cięć. W przypadku problemów z żyłą odpiszczelową wielką zalecane jest jej całkowite usunięcie. Nacinana jest wówczas skóra na wysokości kostki oraz w pachwinie. Jeśli towarzyszą temu również inne żylaki usuwane są one za pomocą odrębnych cięć skórnych. Bywa, że operacja żylaków zastępowana jest krioterapią – za pomocą specjalnego urządzenia zamraża się żylaki. Ta metoda leczenia pozwala na uzyskanie podobnych efektów estetycznych co metody tradycyjne. Każda operacja żylaków kończyn dolnych niezależnie od metod jej wykonania kończy się założeniem sterylnych opatrunków na kończynę dolną oraz zabandażowaniem jej opaską elastyczną.

Po zabiegu

W zależności od rodzaju znieczulenia pobyt w łóżku ogranicza się do kilku lub kilkunastu godzin, a następnie wskazany jest szybki powrót do aktywności fizycznej. W przypadku tego rodzaju operacji nie ma zaleceń dotyczących diety przed lub po zabiegu operacyjnym. W 10-12 dobie po zabiegu pacjent powinien zgłosić się do szpitala w celu usunięcia szwów. Przez 3-4 tygodnie zaleca się pacjentowi bandażowanie opaską elastyczną operowanej kończyny podczas aktywności dziennej. Dbając o zdrowie swoich kończy pacjenci po zabiegu operacyjnym powinni przez kilka miesięcy stosować wyroby o zmiennym ucisku takie jak pończochy czy podkolanówki antyżylakowe. Już po dwóch tygodniach od zabiegu pacjenci mogą wrócić do pracy zawodowej.

Powikłania po zabiegu

Najczęściej spotykane powikłania po zabiegu usunięcia żylaków kończyn dolnych to krwiaki i zasinienia w tkance podskórnej, zakażenia ran pooperacyjnych oraz opóźnione gojenie ran pooperacyjnych.